Rezerwat Żebracze

rok powstania - 1995
powierzchnia – 44,67 ha
rodzaj – rezerwat leśny
przedmiot ochrony - zespół buczyny karpackiej o zróżnicowanym składzie gatunkowym
dojście – ze Szczawnika szlakiem na Wielką Bukową (znaki czerwone)

Rezerwat Żebracze położony jest na terenie leśnictwa Szczawnik, w nadleśnictwie Piwniczna gdzie zajmuje część stoku Kotylniczego Wierchu. Bukowo-jodłowe drzewostany, których średni wiek wynosi około 150 lat położone są na stromym stoku o wystawie południowo-zachodniej, na wysokości od 700 do 1000 m npm. Przewaga buka w podszyciu wskazuje na to, że i w tym przypadku w przyszłości dominować będzie ten gatunek. Tendencja wypierania jodły przez buka zaznacza się powiem powszechnie w drzewostanach regla dolnego w całych Beskidach.
      Największą powierzchnię rezerwatu zajmuje buczyna karpacka, przy czym wyróżniono 4 warianty tego zespołu: wariant typowy, wariant wietlicowo-narecznicowy z wietlicą samiczą i narecznicą krótkoostną, wariant trzcinnikowy z trzcinnikiem leśnym oraz wariant z niecierpkiem pospolitym. Wariant trzcinnikowy zbliżony do kwaśnej buczyny występuje w miejscach bardziej eksponowanych, dobrze naświetlonych. W runie występuje tu także objęta ochroną marzanka wonna, a ponadto gajowiec żółty. W miejscach wyraźnie wilgotniejszych, z mniejszym dostępem światła, dno lasu pokrywa wariant niecierpkowy, natomiast w miejscach stromych i kamienistych występuje wariant typowy. Oprócz narecznicy i wietlicy w zespole notowano także inne paprocie, jak np. zachyłka oszczepowata i zachyłka trójkątna.
W miejscach, gdzie gleby są mniej zasobne w składniki pokarmowe występują drzewostany bukowe, należące do zespołu kwaśnej buczyny Luzulo nemorosae-Fagetum. W rezerwacie ma on jednak marginalne znaczenie, gdyż występuje na stosunkowo niewielkiej powierzchni. W porównaniu do silnie zdewastowanych i odmłodzonych drzewostanów w otoczeniu las ten stanowi dobrze zachowany starodrzew dawnej puszczy karpackiej. Dodatkowym walorem są liczne wychodnie skalne.