Przystanek 8
Współfinansowanie ze środków Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020. Zrealizowano na zlecenie Miasta i Gminy Uzdrowiskowej Muszyna. Dowiedz się więcej o projekcie.
Geneza powstania wód mineralnych @. Wody opadowe przedostając się do szczelin skalnych tworzą zamknięte złoża. Składniki chemiczne zawarte w skałach są wypłukiwane przez wodę powodując jej nasycenie. Siła infiltracyjna wody zależy od nasycenia jej dwutlenkiem węgla (CO2), w zależności od stężenia może mieć właściwości słabego kwasu węglowego, który stopniowo rozpuszcza niektóre składniki skał. Rodzaj podłoża skalnego decyduje o tym jakie składniki mineralne nasycą wodę.
Wody mineralne w okolicy
Źródło „Oddech diabła”
Źródło znajduje się wśród pól, w górnej części wsi Złockie. Można do niego dotrzeć drogą gruntową, która ma początek pomiędzy źródłem „U Jawora”, a mofetą. Drogą tą, biegnącą na północny-zachód, należy przebyć ok. 500 m do zabudowań gospodarczych. Poniżej zabudowań, wśród zarośli nad potokiem, znajduje się źródło. Charakterystyczny, słyszalny odgłos przebijającego się dwutlenku węgla nad powierzchnię wody, stał się powodem powstania nazwy „Oddech Diabła”. Woda z tego źródła jest w 0,11% szczawą wodorowęglanowo-wapniową, żelazistą (HCO3-Ca, Fe).
Źródło „U Jawora”
Źródło wody mineralnej, zwane również źródłem „św. Józefa”, znajduje się przy trasie Złockie-Jastrzębik po prawej stronie drogi. Ujęte jest wypływem z metalowej rurki, w wybetono-wanej niecce przy korycie potoku, do którego prowadzą kamienno-betonowe schody. Woda ta, wypływa w postaci źródła na prywatnej posesji znajdującej się tuż nad nim i jest w 0,15% szczawą typu wodorowęglanowo-wapniowego (HCO3-Ca). Posiada wyśmienity i ożywczy smak.
Atrakcje w okolicy
Mofeta im. prof. H. Świdzińskiego
Mofeta usytuowana jest w dnie bagnistego koryta potoku Złockiego, przez co wypływ CO2 częściowo ma miejsce pod pokrywą wody i dlatego jest doskonale widoczna. W kilku punktach, na powierzchni około 25 m², wydobywają się nieustannie w dzień i w nocy różnej wielkości i ze zmienną częstotliwością bąble CO2. W rejonie tym występuje kilka źródeł wód mineralnych. Największe nazwane jest „Bulgotką” @ , inne, „Zatopione” @ – pokryte jest wodą potoku; występuje tu również samotna sucha ekshalacja dwutlenku węgla – Dychawka. Nazwy te doskonale obrazują ich charakterystyczne cechy, gdyż pękające bąble wydają syczące i bulgoczące odgłosy, a z pozbawionej wody Dychawki słychać „oddech” ziemi. Wydobywający się gaz odznacza się bardzo wysoką zawartością CO2, wynoszącą 94,3 %, a w jego składzie znajduje się również N2 – 4,17 % i O2 – 0,44 %. Gaz ten pochodzi z głębokiego podłoża subdukowanego w miocenie pod orogen Karpat a genetycznie jest on związany z młodotrzeciorzędowym wulkanizmem i/lub niskotemperaturowym metamorfizmem skał węglanowych. Na wyjątkowo atrakcyjną oprawę mofety wpływa bulgoczące rdzawo-żółte błoto, kolorystycznie kontrastujące z porastającą je intensywnie zieloną, niskopienną roślinnością. Wytrąca się ono z wód wypływających tu szczaw, zawierających dużą ilość związków żelaza i ma charakter koloidalnej, czerwono-brunatnej galaretowatej zawiesiny, cienkiej powłoki lub spienionego żelu. Osad ten zawiera także wiele minerałów wymytych ze skał podłoża, takich jak: kwarc, kaolinit, illit, montmorillonit, kalcyt, skalenie i chloryt. Ten rdzawy sedyment nazywany jest potocznie „rudawką” a jego nagromadzenie może doprowadzić do powstania ochry, cenionego od czasów paleolitu surowca mineralnego.
Roślinność porastająca rejon występowania mofety należy do zespołu siedlisk wilgotnych i błotnych. Rośnie tu w gęstych kępach: sitowie leśne, mietlica rozłogowa, knieć błotna, rzeżucha gorzka, przytulia błotna, karbieniec pospolity, tojeść rozesłana, mięta długolistna, niezapominajka błotna, jaskier rozłogowy oraz manna jadalna.
